Woensdag 5 september, het 20.00 uur journaal. Minister Blok mag na een stevig debat maar ternauwernood aanblijven na zijn uitspraken over de integratie in Nederland.
Wat zei hij? ‘Waarschijnlijk zit ergens diep in onze genen dat we een overzichtelijke groep willen hebben …. en dat we niet goed in staat zijn om binding aan te gaan met ons onbekende mensen’ En. ‘Noem mij één voorbeeld van een multi-etnische of multiculturele samenleving waar de oorspronkelijke bevolking nog woont …. en waar een vreedzaam samenwerkingsverband is. Ik ken het niet.’

Een volgend item, vijf minuten later. Albanezen en Serviërs vrezen nieuw geweld als landruil Kosovo doorgaat. Wat jarenlang ondenkbaar was in het bevroren conflict tussen Kosovo en Servië, staat nu toch op de agenda: stukken land met elkaar uitruilen om zo een uitweg te vinden uit de eindeloze impasse tussen beide landen.
Vorige week spraken de Servische president Vucic en zijn Kosovaarse collega Thaci voor het eerst publiekelijk over dat plan. Ze willen kijken of het mogelijk is een deel van Kosovo bij Servië te trekken en omgekeerd. Dat kan ertoe leiden dat beide landen op termijn kunnen toetreden tot de Europese Unie.
Maar sindsdien heerst er onzekerheid en onrust onder zowel de Serviërs als de Albanezen in Kosovo. In beide gemeenschappen is men bang dat zo'n landruil kan leiden tot nieuw geweld. Ook internationale waarnemers waarschuwen voor de risico's van zo'n etnische opdeling van land.

Een Albanees op straat: ‘Je bent vandaag in Kosovo en morgen in Servië, zeggen ze. Nee, het wordt heel slecht. Slecht voor iedereen. Geen kans dat wij hiermee akkoord gaan. Er komt zeker geweld.’

‘We hebben laten zien dat we niet samen kunnen leven in één land, dus dan moet het misschien maar zo’, zegt Milica Andric. Zij hield zich bezig met projecten om Serviërs en Albanezen in de stad Mitrovica dichter bij elkaar te brengen, maar merkte dat het proces van verzoening moeizaam ging. Er is nog veel wantrouwen tussen beide groepen, zegt ze. ‘We blijven worstelen met negatieve gevoelens jegens elkaar en we weten niet hoe we in het reine moeten komen met het verleden. Dat geldt voor beide gemeenschappen.’

Een Servische pater. ‘Dit is ongelooflijk en maakt ons zeer bezorgd. Veelal omdat we hier midden tussen de Albanezen wonen. Heel veel Serviërs in Kosovo waren geschokt toen ze dit hoorden. Want dit betekent in de praktijk dat we vroeger of later moeten vertrekken. Ik ken geen enkel voorbeeld van een vreedzame territoriale en etnische opdeling.’