Het stormseizoen is weer begonnen. Dat betekent ook meer kans op hoogwater in Rotterdam. Bij extreme weersomstandigheden kan dit in de buitendijkse gebieden zorgen voor wateroverlast.

De periode tussen 1 oktober en 15 april geldt als het stormseizoen. Het stormt vaker op zee, en in combinatie met vloed wordt het zeewater dan richting het land geduwd. Hierdoor komt het waterpeil in de Nieuwe Maas hoger te staan en ontstaat in Rotterdam hoogwater.

Komt het water te hoog, dan wordt Marco van Haandel (teamleider gebiedsbeheer) gebeld. Hij staat met zijn team klaar met waarschuwingsborden en zandzakken. ‘’Als er hoogwater op komst is, belt Rijkswaterstaat ons zo’n 12 uur van tevoren’’, vertelt Van Haandel. ‘’Ze kijken hoe hard het stormt op zee en berekenen zo hoe hoog het water in de Nieuwe Maas komt te staan. Dan kunnen wij al maatregelen treffen.’’

Buitendijks

Rotterdam is dankzij dijken en waterkeringen goed beschermd tegen hoogwater. Maar er ligt ook een groot deel buiten de dijken. Bijna 50.000 Rotterdammers wonen buitendijks. ‘’Het Noordereiland is een van de bekendste voorbeelden. Het laagste deel van de kade is hier 2,30 meter. Bij een waterstand van 2,40 meter boven het NAP loopt dat stuk dus over.’’

Het stuk wat vaak het eerst nat wordt, is het Bolwerk onder de Willemsburg. ‘’Bij een waterstand van 1.80 meter boven het NAP is het daar al nat. Dat gebeurt meerdere malen per jaar.’’

Ook bij het stadspark de Oude Plantage in Kralingen kan het laaggelegen parkeerterrein onder water komen te staan. Verder liggen bijvoorbeeld de Kop van Zuid, Katendrecht, Merwe-Vierhavens, Schiemond of Het Park buitendijks.

Tot de voordeur

In feite komt het waterpeil volgens Van Haandel in de stad niet snel boven de 3 meter. ‘’Dan wordt namelijk de Maeslantkering gesloten, waardoor er geen water meer vanuit de zee richting Rotterdam komt. We verwachten dat dit misschien een keer in de tien jaar gebeurt. In 2013 hebben we wel een keer een waterstand tot de 2,97 meter boven het NAP gehad. Toen kwam het water op het Noordereiland bij mensen tot aan de voordeur, en hebben we wel wat zandzakken moeten inzetten.’’

In actie

In de meeste gevallen komt het water niet al te hoog. ‘’Dan is het vaak een kwestie van de slagboom bij het Bolwerk omlaag halen, zodat mensen hier niet meer komen. Meestal bellen we dan ook een aantal bedrijven die dicht bij de kade staan om ze te waarschuwen dat er hoogwater aankomt.’’

Pas als het waterpeil hoger wordt komen Marco en zijn collega’s in actie, onder andere op het Noordereiland. 'Dan plaatsen we borden dat je niet mag parkeren bij de kades. Als het nog heftiger wordt, komen er grote matrixborden te staan en schakelen we de media in. Verder sluiten we de kolken af met zandzakken, zodat het water daar niet doorheen kan.'

Auto’s

Bij een waterpeil van boven de 2,40 meter worden ook auto’s op het Noordereiland weggehaald die te dicht bij de kade staan. ‘’Eigenaren worden eerst gewaarschuwd. Zo helpt Handhaving om via de kentekens de eigenaren op te sporen.’’

Als er dan nog steeds auto’s bij de kade staan wordt een sleepwagen ingezet om ze naar een hoger gelegen gedeelte te verplaatsen. ‘’Ik heb één keer meegemaakt dat we niet op tijd iedereen konden waarschuwen. Toen moesten we wel drie sleepauto’s gebruiken om alles op tijd weg te laten slepen.’’

Het is volgens Van Haandel ook maar één keer gebeurd dat een auto is gesneuveld. ‘’Die kregen we niet op tijd weg met de sleepwagen en belandde in de Nieuwe Maas. Maar die auto stond ook op een plek waar die niet mocht staan.’’

Piek

Naast auto’s probeert de gemeente alles wat in het water kan vallen te verplaatsen. ‘’Ook hebben we contact met de collega’s van Schone Stad. Die zorgen ervoor dat de ondergrondse containers worden geleegd. Je wil namelijk niet dat het afval in het water terecht komt.’’

Volgens Van Haandel kent hoogwater een piek van ongeveer een half uur. ‘’Daarna zakt het langzaam weer. 's Ochtends, als het water weer is gezakt, wordt alles geschouwd en maken we de schade op. Moet er wat worden gerepareerd dan doen we dat meestal direct.’’

Zandzakken

Bewoners zijn buitendijks zelf verantwoordelijk voor schade ten gevolge van hoogwater en daarmee het treffen van maatregelen. Denk aan belangrijke eigendommen naar een hoge verdieping plaatsen, de auto wegzetten en de elektriciteit afsluiten als dat nodig is. ‘’Als je in een risicogebied woont, zorg er dan ook voor dat je een plank en zandzakken in huis hebt', legt Van Haandel uit. 'Mocht het water tot de deur komen, kun je met een rechtopstaande plank met daar zandzakken tegenaan al veel wateroverlast voorkomen.’’