Het is een "cruciale misser" dat het kabinet niet investeert in het primair en voortgezet onderwijs, zegt CNV Onderwijs in reactie op de miljoenennota.

"We zien geen substantiële investeringen in de urgente problemen voor het onderwijs. Het kabinet geeft wel aan te willen investeren in een kenniseconomie, maar dan moet de basis wel op orde zijn. Zonder goed reken- en taalonderwijs ook geen toekomstige technici en onderzoekers", aldus de onderwijsbond.

De Vereniging Hogescholen wijst erop dat het kabinet gemiste inkomsten van een ingetrokken plan om studenten meer rente te laten betalen op hun studielening, rechtstreeks bij hogescholen en universiteiten wil weghalen. Dat leidt volgens de koepelorganisatie tot een oplopende bezuiniging van 226 miljoen. "Er wordt een investering beloofd maar in de harde cijfers wacht ons wederom een bezuiniging", stelt de vereniging.

Teleurstelling

Ook de Algemene Onderwijsbond is "ongelooflijk zwaar teleurgesteld". Volgens de organisatie houdt het kabinet halsstarrig vol dat extra geld niet nodig is om meer leraren te krijgen. "Alle kinderen in Nederland hebben recht op goed onderwijs, onbegrijpelijk dat de politiek dit niet ziet", aldus de AOb.

De onderwijsbond gaat woensdag peilen bij de achterban of er bereidheid is om acties te voeren en te staken.

Bezuinigd op onderwijskwaliteit

Ook studentenorganisaties reageren teleurgesteld op de kabinetsplannen voor het hoger onderwijs. Het budget voor technische studies gaat weliswaar omhoog, maar dat gaat ten koste van andere studierichtingen. "Het kabinet wil hoger onderwijs en onderzoek van topkwaliteit, maar is niet bereid ervoor te betalen", constateren de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO).

De organisaties zijn bang dat bij alfa-, gamma- en medische wetenschappen "zowel de onderwijskwaliteit als de toegankelijkheid in het geding komt". Daarnaast vinden LSVb en ISO dat het kabinet "verstoppertje speelt met studenten" door te schuiven met een post van 226 miljoen euro. Dat geld zou op termijn worden opgehaald door de rente op studieleningen te verhogen.

Omdat de geplande renteverhoging na veel weerstand van tafel is gegaan, wordt het bedrag afgewenteld op het hoger onderwijs zelf. "Hierdoor krijgen studenten de bezuiniging indirect alsnog op hun bord", stellen de studentenorganisaties. "Hoewel zij nu niet meer rente hoeven te betalen over studieleningen, wordt eenzelfde bedrag nu bezuinigd op de onderwijskwaliteit."

Investeringsfonds

De Vereniging van Universiteiten (VSNU) is positief over het nieuwe investeringsfonds, maar zegt de structurele korting van 226 miljoen euro op hoger onderwijs te betreuren. Voorzitter Pieter Duisenberg: "Deze Prinsjesdag kan een historisch keerpunt zijn: de troonrede en de miljoenennota maken duidelijk dat Nederland echt wil investeren in kennis, via het nieuwe investeringsfonds. Dat het kabinet ervoor kiest om hiertegenover een extra bezuiniging op hoger onderwijs te zetten, vanwege het niet doorgaan van de renteverhoging op het leenstelsel, is dan onbegrijpelijk."

De universiteiten kijken reikhalzend uit naar de voorwaarden voor het investeringsfonds. Het is volgens VSNU van belang dat de brede wetenschap en ook fundamenteel onderzoek hierin kunnen deelnemen.