Een ruime meerderheid van 88 procent van alle basisscholen verwelkomt deze week geen zwarte pieten, maar roetveegpieten. Ongeveer 54 procent van de scholen doet dat nu voor het eerst, meldt de Volkskrant na een eigen steekproef onder meer dan driehonderd scholen. Ondertussen meldt onderzoeksinstituut I&O Research woensdag dat steeds minder Nederlanders willen dat Zwarte Piet zwart blijft.

Aanleiding voor de meeste scholen om over te stappen op roetveegpieten is het maatschappelijke debat over racisme en Zwarte Piet, meldt de Volkskrant. Op geen enkele school die deelnam aan de steekproef zorgde de keuze dit jaar voor ophef onder ouders of personeel. Wel wilden sommige sinterklazen niet langskomen zonder een zwarte piet en moest daarom vervanging worden gevonden.

Een volgens de krant opvallend aantal schooldirecteuren geeft aan dat de overstap geen eigen beslissing was. Het bestuur van de scholengroep zou de keuze hebben gemaakt, en die besturen wilden het voorbeeld volgen van het Sinterklaasjournaal, waarin alleen roetveegpieten zitten.

De scholen die dit jaar nog wel zwarte pieten ontvangen, geven aan dat de discussie aan hun regio voorbijgaat. Het draagvlak voor roetveegpieten zou er in de lokale gemeenschap ontbreken. Andere scholen geven aan te stuiten op praktische bezwaren. Zo zouden de pieten zonder schmink worden herkend, aangezien ze uit de omgeving komen.

Kick Out Zwart Piet (KOZP) noemt de massale overstap van scholen een kantelpunt. Maar voorman Jerry Afriyie geeft in de Volkskrant wel aan dat de actiegroep het eigen doel nog niet heeft bereikt. Volgens hem geven een hoop scholen aan Zwarte Piet niet racistisch te vinden, maar alleen mee te gaan met de tijdsgeest. "Maar je moet niet veranderen om mij een plezier te doen, je moet stoppen met Zwarte Piet omdat je geen feest wilt vieren ten koste van een ander. Pas als dat besef er is, ben ik gerustgesteld", aldus Afriyie in de krant.

I&O Research meldt woensdag op basis van een in november gehouden onderzoek onder 2290 Nederlanders dat 39 procent van de Nederlanders wil dat Zwarte Piet zwart blijft. In 2016 was dit nog 65 procent, en in 2018 ging het om de helft van de Nederlanders.

De helft van de Nederlanders (51 procent) denkt dat er over tien jaar geen zwarte pieten meer zullen zijn in Nederland. Dit is een ruime verdubbeling ten opzichte van 2018, toen nog 24 procent van de Nederlanders dit verwachtte.