Onderzoekers van de TU Eindhoven (TU/e) hebben samen met collega's van andere instituten uit binnen- en buitenland een nieuwe vorm van immunotherapie ontwikkeld, die volgens hen over een paar jaar kan leiden tot een betere behandeling van kanker en andere ziekten. De TU/e spreekt van "baanbrekend onderzoek". Aan het onderzoek werkten ook Amsterdam UMC, Radboudumc en andere instituten uit Europa en de VS mee.

Onderzoeksleider Willem Mulder noemt de resultaten "een belangrijke stap vooruit voor zowel getrainde immuniteit als de behandeling van kanker". De nieuwe techniek kent een groot aantal mogelijke toepassingen, zegt hij.

Kern van de nieuwe zogeheten "nanobiologische therapie" is dat het aangeboren immuunsysteem van mensen ermee kan worden getraind, zodat het zelf tumorcellen kan uitschakelen. Bij muizen met huidkanker werkt het. Bij apen is tot nog toe duidelijk geworden dat zij de behandeling goed verdragen. Een start-up die met de resultaten aan de slag gaat, hoopt binnen twee tot vier jaar onderzoeken te starten naar de effectiviteit van de therapie bij mensen met kanker.

In het onderzoek, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Cell, is gebruikgemaakt van het vrij recente inzicht dat het aangeboren immuunsysteem kan worden getraind. Vroeger werd dat onmogelijk geacht, maar een soort "primitief geheugen" blijkt toch aanwezig.

Door training kunnen zogeheten voorlopercellen uit het beenmerg worden geprogrammeerd om specifieke taken uit te voeren. De onderzoekers slaagden erin cellen zodanig te trainen, dat ze de directe omgeving van muizentumors konden veranderen. Daardoor kon het immuunsysteem de kankercellen effectief bestrijden.