De partij BIJ1 wil met een motie de Rotterdamse straten ontdoen van overblijfselen uit de koloniale periode en de periode dat er nog slavernij bestond. Ook wil de indiener van de motie antikoloniale helden eren.

Onmogelijke actie

Ik vermoed dat hij de motie indient om in eigen kring extra op te vallen. Een “Kijkt mijn eens goed zijn” actie, zegt een Rotterdammer dan. Had hij bij mij in de klas gezeten, dan had ik gezegd: “Denk even na voor je populair wilt doen.”
Die actie houdt namelijk nogal wat in! Heel veel bedrijven in onze stad hebben ooit geïnvesteerd in onze toenmalige koloniën. Reclameborden voor die firma’s zouden als gedenktekens kunnen worden gezien. Het Shell gebouw aan het Hofplein moet dus een ander bord en een andere naam krijgen evenals hun pompstations. Ook Douwe Egberts- en Unileverproducten moeten uit het straattoneel verdwijnen. Net als alle verwijzingen naar ons koninklijk huis, dat enorm in het toenmalige Nederlands Indië heeft geïnvesteerd.

Namen van schilders

Veel straatnamen in onze stad zijn vernoemd naar schilders uit vorige eeuwen. Hun verf kwam niet uit de fabriek, maar werd verkregen uit mineralen die vaak overzee werden gewonnen. Zij gebruikten dus zonder protest de arbeid van slaven en andere koloniaal uitgebuite mensen. Het pareltje in het oor van het meisje van Vermeer is opgedoken door uitgebuite parelduikers. Dus al die namen van schilders kunnen verdwijnen. Dat geldt eigenlijk natuurlijk ook voor alle panden die ooit in de koloniale periode zijn gebouwd. Hoe werd het geld dat voor de bouw gebruikt werd ooit verdiend? Afbreken dus die handel, waarvan er al zoveel door de Duitsers zijn vernield.

Koloniale onderdrukkers?

Voor zover ik weet is er in onze stad een aantal standbeelden, dat naar helden uit de 17e eeuw verwijst. Oldenbarnevelt, die ons land bevrijdde uit Spaanse dwingelandij, Johan de Witt, hij sloot verzekeringen* af om Hollandse zeelui vrij te kopen die in Noord Afrika tot slaaf werden gemaakt (nooit excuses gehad van Marokko), Piet Hein, die slavenschepen kaapte van de Portugezen en zijn spaarzame eten met de slaven deelde voor hij hen vrij liet? M. H .Tromp, die erop stond dat de in zijn tijd uitgebuite scheepsvolk (tuig) goed werd betaald? Moeten we de graven van vlootvoogden in de Laurenskerk gaan schenden?

Echte antikoloniale helden

We eren in de Afrikaanderwijk al veel antikoloniale helden, die zich met man en macht verzetten tegen het Engelse imperialisme in Zuid Afrika. Ze wilden de kapitalistische goud- en diamanthandelaren een halt toebrengen.

De man, die als eerste in ons land de koloniale kat de bel aanbond, Multatuli (Eduard Douwes Dekker) heeft al een gedenkteken. Zijn aanklacht tegen het koloniale Nederland heeft gewerkt en velen wakker geschud. Zijn kritiek was vooral gericht tegen de uitbuiting van Javanen door inheemse vorsten. Ook zonder BIJ1 wisten onze voorouders via hem al, dat in de koloniën niet alles koek en ei was.

Mentaliteitskwestie

Moeten we Soekarno dan een gedenkteken geven, die de dood van tienduizenden dwangarbeiders tijden de Japanse bezetting op zijn geweten heeft? Of Soeharto, die na zijn staatsgreep (1965) meer dan een half miljoen landgenoten liet ombrengen?

Denk dat we het maar zo moeten laten en de Rotterdamse mentaliteit blijven volgen. Hoeveel Rotterdammers hebben na de oorlog om de verwijdering van Duitse namen en gedenkborden in onze straten gepleit: geen Opel, Bach en Siemens meer? ** Niet één pleitte ervoor, terwijl dat onvoorstelbare leed slechts net achter de rug was en voor velen nu nog slechts één generatie geleden plaats vond. Zou een zesde generatie na het onrecht voorouders aangedaan, niet dezelfde mentaliteit kunnen opbrengen? Je moet toch iets kunnen overnemen uit de stad, die je de gelegenheid geeft ongestraft onverdraagzaamheid te propageren.

Eigenlijk zonde van mijn tijd deze column, maar ik kan het niet laten.

*Johan de Witt een ontwikkelde een wiskundige formule voor verzekeringen, die nu nog gebruikt wordt.

**Zelfs in Israël wordt muziek van de antisemiet Richard Wagner weer uitgevoerd.