In de halve eeuw dat ik de Nederlandse politiek bewust meemaak, kan ik me geen chaotischer periode herinneren dan we thans beleven. Elke dag brengt weer nieuwe verrassingen. Het is nog maar twee jaar geleden dat ik aan een kennis met een uitermate zware baan schreef ‘dat alleen de nieuwe fractievoorzitter van het CDA voor een nog zwaardere klus stond’. En wat zien we nu? Terwijl die kennis nog steeds 't ene na 't andere probleem bij zijn bedrijf moet oplossen, stevent ideale schoonzoon Henri Bontenbal met zijn herrezen CDA op een riante verkiezingsuitslag af. Alleen glad-Jacker van Gelder, die overduidelijk meer verstand van sport heeft dan van al het andere in de wereld, reageert hysterisch. En dat kun je eigenlijk alleen maar als compliment opvatten.

Premierskandidaat

Wat is een leven in de politiek toch onvoorspelbaar. Het ene moment loopt het halve land juichend achter je aan (Fortuyn, Baudet, Caroline, Omtzigt), het andere moment rennen ze vol afgrijzen bij je weg. Ons Volendamse Mona-toetje dat bij de Boeren Burgers en Buitenlui de overmoedige titel ‘premierskandidaat’ kreeg, had om die ambitie waar te maken toch beter op het vertrouwde nest van de Christen-Democratie kunnen blijven. In de huidige peilingen weet Mona zich alles behalve verzekerd van een ministerspost. Oké, een kamerzetel is nog altijd goed voor een dikke 140.000 euro, maar als je een auto met chauffeur en ja-knikkende assistenten gewend bent… 

Zelfs de boeren zitten niet meer op de BBB te wachten. Dit lobby-clubje van de agro-industrie heeft nu zijn toevlucht gezocht tot het dom-rechtse geblaat dat teleurgestelde PVV-stemmers moet verleiden. BBB mag daarin de concurrentie aangaan met de politieke kameleon Joost Eerdmans. Want op uiterst rechts vallen inmiddels aardig wat zwevers binnen te harken.

Partij-hopper

Voor die strategie koos ook partij-hopper (SP, PvdA, Groen Links, VVD) Dilan Yeşilgöz. Eerst legde ze - anders dan haar voorganger - de rode loper uit voor Wilders en toen Geertje daardoor veel groter werd dan de VVD en het land - met dank aan brekebeen Faber - in een politieke crisis stortte, sloot diezelfde Dilan de PVV weer uit. 

Dat was het moment geweest om de VVD weer op een veilige rechts-van-het-midden-koers te brengen. Maar Dilan is behoorlijk eigengereid en heeft haar emoties niet onder controle. En de vrouw, die - net als Mona - al droomde van het premierschap, liep in al haar geldingsdrang en gejokkebrok zoveel averij op dat de roep om haar vertrek steeds luider klinkt. Zoals gezegd, het kan verkeren in de politiek. Maar het hoogst haalbare voor Dilan lijkt me nu nog een burgemeesterspost bij een middelgrote gemeente. Of directeur van het Centraal Bureau Rijvaardigheid; daar is met het verrek van Pechtold een vacature vrijgekomen. 

Onder het motto ‘Geen beter vermaak dan leedvermaak’ kan ik hier intens van genieten. Zoals ik me er ook nu al op verheug hoe straks binnen het snel groeiende Ja21 die helleveeg Annabel Nanninga en die charmante, maar o zo opportunistische Ingrid Coenradie elkaar in de haren gaan vliegen. Want dat is het vermakelijke aan radicaal-rechts; die maken elkaar altijd binnen de kortste keren af.

Wereldwijd hebben de onruststokers, de schreeuwlelijken, leugenaars, anti-democraten en ruziemakers de wind nog flink in de zeilen. Maar de wederopstanding van het CDA onder die kalme, fatsoenlijke Bontenbal laat zien dat meer en meer mensen - althans in het nuchtere Nederland - genoeg krijgen van het populistische geblaat. Dus één of twee types à la Wilders, Baudet of Caroline in het parlement is wel genoeg. 

Tenslotte kan het circus ook niet zonder clowns.