Black Friday komt me zo langzamerhand behoorlijk de strot uit. Je kan geen tv-reclame voorbij zien komen of er is sprake van Black Friday-korting. Sommige bedrijven is één voordeeldag niet voldoende. Die hebben ervaren dat de omzet zodanig explodeert, dat ze Black Friday’s hebben die een heel weekeinde, een week of zelfs een maand duren.
Voorop in de Black Friday-hysterie gaan vooral bedrijven die het hele jaar door al zogenaamd niet te missen aanbiedingen hebben. De vloerkleden van Volero, de banken van Seats&Sofa’s, de alarmsystemen van Verisure en de tuinmeubels van Exteerio. Natuurlijk is het ook Black Friday bij Bel Simpel, bij Hans Anders en Specsavers. En laten we de Emma-matrassen, Beter Bed en Swiss Sense niet vergeten.
Ik kan me geen moment heugen dat je bij al die bedrijven geen ‘tijdelijke’ kortingsactie had. Vergeet ook de foto-albums van Albelli niet. Zou iemand daar ooit de volle mep hebben betaald? De ene aanbieding van 30 tot 40% korting is nog niet voorbij of de volgende met zoveel pagina’s gratis dient zich alweer aan. En nu dus Black Friday. Uiteraard ook bij MediaMarkt, Coolblue, Bol.com, Amazon, Zalando… er is geen ontkomen aan.
Nep
Natuurlijk is er niets nieuws onder de zon. Wie herinnert zich niet de Dolle Dwaze Dagen van de Bijenkorf of het Prijzencircus van wijlen V&D? Maar kon je daar nog wel eens een peperdure Wesco vuilnisbak of Apple computer met forse korting scoren, nu is een groot deel van die Black Friday-aanbieding nep of sterk overtrokken. De Consumentenbond en tv-programma’s als Radar wijzen daar al jaren op, maar deze week heeft ook de Autoriteit Consument en Markt - doorgaans niet de snelste organisatie om misstanden aan de kaak te stellen - aan de bel getrokken: 18 van de 24 aanbiedingen bleken volksverlakkerij.
Er wordt gesjoemeld met de oorspronkelijke prijs om te suggereren dat dit een nu-of-nooit-aanbieding is. En zelfs dat nu-of-nooit klopt niet. Bij steeds meer bedrijven regent ’t het hele jaar door ‘tijdelijke’ aanbiedingen. Als Black Friday weer voorbij is, hobbel je in pseudo-Engels van Winter Sale of Xmas Sale naar Valentijns Sale, naar Voorjaarjaars Sale of Lente-Sale, naar Paas- of Pinkster Sale en dan weer de Summer Sale, de Najaars Opruiming en wat ze verder nog allemaal bedenken.
Het zijn van die uit Amerika overgewaaide marketingtactieken om mensen te verleiden snel en veel te kopen. Er komen hooggeleerde psychologen aan te pas die precies weten welke prikkels het beste werken om mensen hun portemonnee te laten trekken. Ik blijk er zelf ook niet ongevoelig voor. In onze badkamerkast ligt nog steeds een flinke voorraad Dove-zeep, die twee jaar geleden bij het Kruitvat in de aanbieding was. Iets in de sfeer van 2 kopen en 3 gratis.
Bonus
Er bestaan winkeliers die nooit aan korting doen onder het motto ‘Als ik nu korting kan geven, betekent dit dat ik de rest van het jaar te duur ben geweest’. Daar valt weinig op af te dingen, maar het zijn roependen in de woestijn. Het systeem van aanbiedingen, bonuskortingen, loyaliteitsvoordelen, ‘member-korting’, stapelvoordeel en spaarprogramma’s heeft alleen maar verder om zich heen gegrepen.
Sinds Albert Heijn in 1998 de Bonuskaart introduceerde, zijn de verleidingstactieken van de grote supermarkten heel wat verder gekomen dan De Gruyters ‘Snoepje van de Week’. De Bonus-aanbiedingen zijn ‘exclusief’ voor kaarthouders en via diezelfde kaart houdt Appie je koopgedrag nauwlettend in de gaten. Daarop krijg je dan ook weer persoonlijke aanbiedingen. Koop je een paar keer achter elkaar Aviko aardappelpuree, dan zit er ineens een aanbieding voor dit artikel in je persoonlijke Bonus-box.
Ik herinner me de tijd dat je bij kledingwinkels opruiming had van de zomer- of winterkleren. En soms was er ergens een opheffingsuitverkoop. Bij de groenteboer waren de aardbeien alleen in de aanbieding omdat het hoogseizoen was en het aanbod dus heel groot. Maar die tijd ligt ver achter ons. Aardbeien zijn nu voor de loyale klant een groot deel van het jaar afgeprijsd. Zonder bonuskaart ben je een dief van je eigen portemonnee. Zelfs mijn Warme Bakker vraagt of ik een klantenkaart heb.
De wereld van acties en aanbiedingen is een achtbaan vol verrassingen. De koffiecupjes van de HEMA kunnen zomaar een week lang bijna de helft minder kosten. Daarentegen zijn er ook artikelen die bij de doorsnee supermarkt altijd in de aanbieding zijn. Denk aan gekookte/gegrilde ham. Ik heb de afgelopen tien jaar niet anders meegemaakt. Is het niet de slagersachterham, dan is ’t wel de Yorkham en anders toch de beenham.
Kaasoverschot
En wat is er tegenwoordig met Hollandse kaas aan de hand? Waar de prijs eerder omhoog vloog, zie ik sinds pakweg een jaar de ene aanbieding na de ander. De supermarkten wisselen elkaar af met 1+1 gratis of 25 tot 50% korting. Is er soms een kaasoverschot? Zoals we lang geleden ook een boterberg kenden. Weten de kaasfabrieken misschien niet meer waar ze hun producten moeten laten? Liggen de pakhuizen vol?
Sinds ik pensionado ben en alle tijd van de wereld heb, kijk ik wekelijks even waar ik nu weer dit of dat moet halen. Daarmee kun je veel geld besparen. Het is in elk geval profijtelijker dan te mikken op Amerikaanse verzinsels als Black Friday. En ook veel beter dan te vertrouwen op politieke partijen die roepen dat zij de boodschappen goedkoper maken, de BTW zullen afschaffen of rust in je portemonnee beloven.