Het Openbaar Ministerie gaat de komende tijd meer eenvoudige zaken zelf afdoen, dus zonder tussenkomst van de rechter. Door de coronamaatregelen is er de afgelopen tien weken een flinke achterstand ontstaan. De gerechtsgebouwen sloten de poorten, de meeste strafzittingen gingen niet door. Begin dit jaar waarschuwde OM-topman Gerrit van der Burg al voor de grote voorraad strafzaken als gevolg van een gebrek aan zittingscapaciteit bij de rechtspraak.

Het wegwerken van de voorraad is een "ongekend grote opgave voor de hele strafrechtketen", zegt Van der Burg maandag in een persbericht van het OM. Er wordt volop overlegd met alle professioneel betrokkenen. Volgens Van der Burg verloopt dat "erg constructief".

De rechtspraak is sinds kort weer op gang gekomen, maar functioneert voorlopig nog niet op het gebruikelijke niveau. De zakenvoorraad loopt daarom nog steeds op. Om daar wat tegen te doen, zal het OM veel meer zaken zelf gaan afdoen. Het gaat dan om relatief eenvoudige (politierechter)zaken, waarbij justitie zelf straft in de vorm van een zogeheten strafbeschikking. Het is een tijdelijke aanpak, benadrukt het OM.

Het seponeren van zaken (afzien van strafvervolging) wordt alleen als uiterst middel ingezet. Als de voorraad stijgt, kan het tijdelijk zo zijn dat er meer zaken worden geseponeerd dan voor de uitbraak van het coronavirus. Dergelijke zaken moeten aan bepaalde criteria voldoen. Zo mag er onder meer geen sprake zijn van slachtoffers.

"Deze crisis vraagt om stevige oplossingen", zegt Van der Burg, "uiteraard gebaseerd op de belangen en rechten van verdachten, slachtoffers en andere betrokkenen. Het is onverteerbaar als geen recht wordt gedaan. Hoe langer berechting op zich laat wachten, hoe groter de druk wordt op het vertrouwen in het functioneren van de rechtsstaat. Het OM spant zich daarom samen met andere organisaties in de keten tot het uiterste in dat iedere zaak, overtreding of misdrijf, tot een zorgvuldig en snel einde wordt gebracht. Het kan niet zo zijn dat er een totaal verstopte strafrechtketen ontstaat met oude strafzaken."